Największa hurtownia dewocjonaliów w Polsce
Monstrancje towarzyszą katolickim nabożeństwom od średniowiecza. Pełnią w Kościele szczególną rolę, służąc do wystawiania Najświętszego Sakramentu. Zazwyczaj w tym celu używana jest monstrancja na duże hostie. Co jeszcze warto wiedzieć na temat tego niezwykle ważnego naczynia liturgicznego?
Historia monstrancji sięga średniowiecza. Pojawiła się w liturgii w związku z rozwojem kultu eucharystycznego, stała się niezbędna w czasie procesji Bożego Ciała, czyli uroczystości wyjątkowo związanej z Najświętszym Sakramentem. Monstrancje z XIV czy XV wieku często przypominały kształtem strzeliste gotyckie budowle, przede wszystkim kościoły. Kiedy styl sztuki sakralnej zdominował charakteryzujący się przepychem barok, do użytku weszły naczynia przypominające słońce z ozdobnymi promieniami. Do dziś w liturgii dominują takie właśnie monstrancje. Sklep liturgiczny oferuje naczynia wykonane precyzyjnie i kunsztownie, monstrancje są nieraz drogocennymi dziełami złotnictwa.
Nazwa “monstrancja” wywodzi się od łacińskiego słowa “monstro”, czyli “okazuję”. Już to określenie zwraca uwagę na symbolikę i przeznaczenie monstrancji, używanej do prezentacji wiernym hostii. W związku z funkcją przechowywania Ciała Pańskiego w czasie doniosłych uroczystości, monstrancje są wykonywane ze szlachetnych materiałów - najczęściej stosowanym surowcem jest złoto. Zwykle są bogato zdobione, co jeszcze bardziej podkreśla ich ważną rolę.
Hostia, która w wierze katolickiej uosabia Jezusa Chrystusa, zajmuje centralne miejsce w monstrancji. Wyjątkowość tego naczynia liturgicznego podkreśla fakt, że dawniej wierni świeccy mogli go dotykać jedynie przez welon, czyli specjalną ozdobną tkaninę. Dziś welon również jest używany w czasie nabożeństw, ale zasady dotyczące przenoszenia monstrancji nie są już tak restrykcyjne.
Współczesne monstrancje składają się ze stopy, trzonu z nodusem, czyli zgrubieniem ułatwiającym uchwyt, oraz repozytorium na hostię zwanym glorią. W nim znajduje się melchizedek - podstawka w kształcie półksiężyca podtrzymująca hostię. Przed umieszczeniem w monstrancji hostia przechowywana jest w kustodium, które zajmuje miejsce w tabernakulum.
Monstrancje są dziś używane w czasie adoracji Najświętszego Sakramentu. Wówczas hostia wystawiana jest na widok wiernych. Monstrancja to również nieodzowny element procesji eucharystycznych, w czasie których kapłan niesie ją pod specjalnym baldachimem. W liturgii najczęściej obecne są monstrancje na duże hostie. Te przeznaczone do procesji zazwyczaj są nieco lżejsze, co związane jest z koniecznością niesienia ich przez kilkadziesiąt metrów, a w czasie długich ulicznych procesji nawet przez kilka kilometrów.
