Największa hurtownia dewocjonaliów w Polsce
Kielichy mszalne wraz z pateną stanowią podstawowe naczynia liturgiczne, używane w czasie każdej Mszy Świętej. W kielichu znajduje się wino, które w czasie przeistoczenia zmienia się w Krew Pańską. Materiał, z którego to naczynie było wykonywane, a także wygląd kielichów przez wieki mocno się zmienił. Opowiadamy, jak wyglądały kielichy stosowane przez pierwszych chrześcijan i jakimi cechami powinny charakteryzować się dzisiejsze.
Historia używania kielichów w liturgii sięga samych początków chrześcijaństwa. Wówczas nie istniały żadne sprecyzowane wytyczne określające ich wygląd czy surowiec, z którego powinny być wykonane. W starożytności używano dużych kielichów, często zaopatrzonych w dwa uchwyty, by łatwiej było udzielić Komunii Świętej pod postacią wina. Dziś Komunia Święta zwykle jest udzielana wiernym jedynie pod postacią chleba.
W późniejszych wiekach kielich został zmniejszony i nadano mu kształt tulipana. Kielich mszalny gotycki, który pojawił się w XII wieku, był bardziej smukły – nawiązywał do stylu epoki, charakteryzującego się strzelistymi budowlami i przedmiotami. Kielichy przez lata zyskały bogatą ornamentykę i wyszukane zdobienia, często nawiązujące do scen z Ewangelii.
Z czasem zmienił się też sposób wykonania kielichów i ich tworzywo. Pierwsze kielichy używane w czasie Mszy Świętej bywały ceramiczne lub drewniane. Wykonywano je również ze szkła, poza tym zdarzały się kielichy kamienne. Kielich mszalny srebrny czy złoty należał wówczas do rzadkości. Następnie przepisy kościelne zaleciły jednak stosowanie złota lub srebra, ewentualnie cyny. Chodziło o to, by naczynie było wykonane z surowca, który nie wchłania znajdującego się w nim płynu i nie było narażone na łatwe rozbicie lub pęknięcie.
Dzisiejsze kielichy mszalne składają się z dwóch podstawowych elementów – czary i trzonu. Ten drugi może dzielić się na stopę oraz nodus, czyli zgrubienie ułatwiające uchwyt kielicha. Najczęściej stosowane są kielichy wykonane z metali szlachetnych, przede wszystkim złota i srebra. Jeśli do celów liturgicznych używany jest kielich wykonany z materiału, który może korodować, wnętrze naczynia powinno być pozłacane.
Kielichy używane są w czasie Mszy Świętej. To w tym naczyniu znajduje się Krew Pańska, którą spożywa kapłan. To więc nieodłączny przedmiot wyposażenia każdego kościoła. W czasie liturgii towarzyszy mu tak zwana bielizna kielichowa, którą stanowią puryfikaterz, palka, korporał oraz welon. Na rynku jest dostępnych wiele modeli kielichów zróżnicowanych pod względem zdobnictwa i wielkości. Nadal popularne są naczynia nawiązujące stylem do minionych epok, na przykład neogotyckie czy neobarokowe.
